یوسف قاضی عسگر دبیر انجمن شیرینی و شکلات از صنعت شیرینی و شکلات در ایران به عنوان صنعتی پویا و به روز یاد میکند که با وجود محدودیت های ناشی از تحریم همچنان پا به پای این صنعت قدرتمند در سطح جهان حرکت میکند.
یوسف قاضی عسگر با حضور در موسسه جام جم در رابطه با چالش ها، برنامه ها، ظرفیت های حوزه صنعت شیرینی و شکلات توضیح داد و از تطبیق اهداف این صنعت با شعار سال گفت.
شعار سال در رابطه با اقدامات صنعت شیرینی، شکلات و بیسکوییت چقدر تاثیرگذار خواهد بود؟
شعار سال ۱۴۰۴ سال هاست که در دستور کار ما قرار دارد. صنعت شیرینی، شکلات یک صنعت کاملا خصوصی، پویا و به روز هست و از آخرین تکنولوژی های روز دنیا استفاده میکند. آخرین استانداردها و آخرین مجوزهای بین المللی بهداشتی دنیا نیز در این صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. همیشه سرمایه گذاری های جدید در صنعت شیرینی، شکلات و بیسکوییت به وجود می آید، در واقع در خود مجموعه نیز تلاش بر این بود که همیشه بهتر و جدی تر کار ارائه شود. امسال هم با توجه به شعار در نظر گرفته شده سعی میکنیم توجه ویژه تر و وسیع تری نسبت به موضوع سرمایه گذاری داشته باشیم. ما به عنوان یک صنعت پویا و پیشرو در کشور به موضوع سرمایه گذاری بسیار توجه داشتیم.
برای شعار «سرمایه گذاری برای تولید» چقدر نیاز به تعامل با سایر نهادها و ارگانها دارید؟
ما در سالهای گذشته ظرفیتهای زیرساختی برای تولید، بهرهوری و اشتغال بیشتر را در صنعت خود فراهم کردهایم. چیزی که اکنون به آن نیاز داریم این است که ظرفیتهای ایجاد شده را بالفعل و بهینه تر از آن استفاده کنیم. ما با یک سری گلوگاه در این صنعت روبرو هستیم. یکی بحث سرمایه در گردش است، در واقع در حوزه بانک ها و مقررات بانکی و نحوه تعامل با این بانکها در ارتباط با تسهیلاتی که در اختیار ما میگذارند مسائلی وجود دارد. این تسهیلات در اختیار بخش تولید قرار میگیرد و باید در این رابطه شرایط بهتری به وجود بیاید. بحث دیگر تامین مواد اولیه است. سفارشها و ثبت سفارشهای وارداتی بسیار اهمیت دارد. برخی از محصولات ما مواد اولیهای مثل پودر کاکائو دارد که همیشه وارداتی هستند و باید توجهی ویژه به این قسمت شود. همچنین قوانین و مقررات خلق الساعه مانع و مشکلات بزرگی برای صنعت ما ایجاد میکند. باید اتفاقات بهتری بیفتد، در واقع ما شرایط بهتری داشته باشیم تا ثبات بیشتری برای صنعت ایجاد کنیم. با این رویه برنامه ریزی بلندمدتتر و استراتژیکتری برای حضور در بازارهای جهانی خواهیم داشت. این موضوع در بازارهای داخلی کشور و سایر حوزه هایی که قرار است آن را توسعه بدهیم نیز وجود خواهد داشت.
عمده ترین چالشهایی که در حوزه بخش تولید وجود دارد چیست؟
بحث سرمایه در گردشهاست که البته شاید مسبب مستقیم آن بانکها نباشند. اما به هر حال مخاطب ما بانکها هستند. موضوع بعدی بحث تخصیصهای ثبت سفارش مواد اولیه وارداتی است. موضوع سوم به تغییرات مداوم قوانین و مقررات بخشنامه برمیگردد. این موضوع آزار دهندهای برای ما به شمار می رود و باعث می‌شود ما نتوانیم برنامهریزی خوبی چه به صورت بلندمدت و چه به صورت میان مدت داشته باشیم.
یکی از معضلات قیمت گذاری دستوری است. این موضوع در بخش شیرینی، شکلات چقدر تاثیرگذار است؟
با توجه به قوانین و مقرراتی که وجود دارد ما مشمول قیمت گذاری دستوری نیستیم ولی سازمان حمایت از مصرف کننده مطابق دستورات و شرایطی که وجود دارد مرتب با ما در تعامل است. قیمت تمام شدهها و آنالیزهای مربوط به قیمت در اختیار همکاران در این سازمان قرار میدهیم و همکاران نیز نظارت و تعامل خود را همیشه حفظ کردهاند. در رابطه با تامین مواد اولیه کمکهای زیادی گرفتهایم. این موضوع گاهی اوقات منجر به این شده که با کمبود محصول در بازار مواجه شویم. در کل قیمتگذاری دستوری در قسمتهای مواد اولیه که جز کالاهای اساسی است کار را خیلی سخت و پیچیده میکند. در واقع گاهی اوقات به دلیل همین قیمت گذاری دستوری، تامین کننده و تولید کننده از ارائه و عرضه آن محصول یا خودداری میکنند یا اینکه اصلا امکان تولید برای آنها نیست. اواخر سال گذشته بحث روغن را داشتیم و البته بحث تامین ارز روغن نیز وجود داشت که کار را پیچیده کرد. نوع قیمت گذاری هم باعث شد تا برخی بگویند با این نوع قیمت گذاری دیگر امکان فروش روغن نیست. کار خیلی پیچیده شده بود و با کمبود مواجه شدیم.
قطعا موضوع ارز بسیار در حوزه شیرینی و شکلات تاثیرگذار است. این موضوع را چطور ارزیابی می کنید؟
ارز کلیدیترین و مهمترین نقطه اثرگذاری در اقتصاد ماست. اگر امروز فهرستی ۱۰۰ تایی از عوامل بهبود شرایط اقتصادی کشور بنویسیم قطع به یقین اولین گزینه در صدر این فهرست ارز است. ارز در حوزههای صادرات، تولید داخلی، عرضه و تقاضا، تامین مواد اولیه، استراتژیهای بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت و... تاثیر میگذارد. این موضوع باعث سردرگمی نیز خواهد شد، در واقع نه تنها اثرات مثبت دارد که تبعات مخربی را هم برای اقتصاد ایجاد میکند. ارز اولین موضوعی است که باید به آن بپردازیم.
واحدهای تولیدی شیرینی و شکلات از لحاظ آماری چطور هستند؟ در شرایطی هستند که بگوییم تعداد این واحدها بیشتر شده است؟
نه تنها رو به افزایش نیست که از لحاظ آماری رو به کاهش هم هستند.
تحت تاثیر همان چالشهایی هستند که برشمردید؟
بله. الان دلایلی نظیر سرمایه در گردش، عدم تامین مواد اولیه، ثبت سفارشهای وارد شده و ... وجود دارد. چالشها برطرف شود شرایط بهتری ایجاد خواهد شد و اشتغالزایی در این حوزه نیز بیشتر خواهد شد.
تسهیل کردن فعالیتهای تولیدی در حوزه شیرینی و شکلات به چه صورت خواهد بود؟
من در جلسه ای که با برخی دولتمردان و تصمیم گیرندگان داشتم گفتم شما یک لطفی به ما میکنید و دیدگاهی دارید که دارای بار مثبت است. اما همه ما گمان میکنیم مشکلات کشور در نتیجه مشکلات دولت است. از همه دوستان همیشه خواهش کردهام اگر مشکلاتی نظیر تامین ارز، تخصیص ارز، صادرات و واردات و ... وجود دارد این مشکلات روی میز قرار بگیرد و با بخش خصوصی به اشتراک گذاشته شود. مشکل، مشکل دولت نیست، در واقع مشکل بخش خصوصی و دولت است. ما با یکدیگر میتوانیم برای آن راهکار تعیین کنیم. دوستان لطف دارند و برای مشکلات دنبال راهکار میگردند. این رویه به صورت نگاه به بخش خصوصی است. گاهی اوقات تضاد در این نگاهها وجود دارد و شاید ما در حوزه شیرینی، شکلات و بیسکوییت بتوانیم تصمیمات بهتری را بگیریم. اگر هدف مشخص باشد به عنوان بخش خصوصی راهکارهای بهتر و مشخصتری را برای برطرف شدن همان مشکلات میتوانیم پیشنهاد بدهیم که هم موضوعات مد نظر بخش دولتی را پوشش میدهد و هم حداکثر منافعی که بخش خصوصی میتوانست داشته باشد را تامین کند. این یک تعامل دوسویه است. این تعامل دوسویه نیاز به فرهنگ سازی بیشتری دارد. بارها پیشنهاد دادهام اگر قرار است بخشنامه و دستورالعملی تهیه شود به جای اینکه چندین ماه روی آن کار کارشناسی شود و سپس روی میز بیاید از همان ابتدا این موضوعات و اهداف و تغییرات احتمالی و نتایج آن را مشخص کنیم و در کارگروههایی که در بخش خصوصی وجود دارد ارائه شود. اینگونه تعامل بیشتری به وجود میآید و اعتماد و توجه بیشتری جلب می‌شود. در این روند با عوامل محدودکننده هم شناسایی شود. در نهایت یک همگنی و همراهی بهتری اتفاق میافتد.
به عنوان یک کارشناس بگویید حوزه شیرینی، شکلات و بیسکوییت چقدر در اقتصاد ایران نقش خواهد داشت؟
از چند بخش به این موضوع میتوانیم نگاه کنیم. یکی از مهمترین بخشها مربوط به اشتغال می‌شود. آمار تخمینی در این حوزه به اشتغال بیش از ۱۰۰ هزار نفر در صنعت شیرینی، شکلات و بیسکوییت اشاره دارد که عدد بسیار بزرگی است. همچنین طبق آمار رسمی که از سوی وزارت صمت منتشر شده صنعت شیرینی، شکلات و بیسکوییت بیشترین ارزش افزوده را در تولید ایجاد میکند. یعنی یک سری کالاهای ساده مثل آرد و شکر مخلوط می‌شود و میزان ارزش افزوده بیشتری چه در واردات و چه در صادرات، تولید داخلی و ... ایجاد می کند. اگر میخواهیم بهینهتر با بازدهی بالاتر در صنعت کشور کار کنیم توجه ویژه به صنعت شیرینی، شکلات و بیسکوییت لازم است.
در حوزه شیرینی، شکلات و بیسکوییت صادرات و واردات چه شرایطی دارد؟
با وجود محدودیتها و مشکلاتی که در زمینه تحریم وجود دارد اکنون به بیش از ۵۰ کشور دنیا صادرات داریم. همانطور که در ابتدای صحبتهایم اشاره کردم این صنعت به روز و پویا است و با توجه به تکنولوژیهایی که در این صنعت وجود دارد از قدرت رقابتی بسیار بالایی برخوردار هستیم. این موضوع در کیفیت محصول، بستهبندی و حتی در حوزه های فروش و مارکتینگ وجود دارد. نیروی خوبی در حوزه فروش و مارکتینگ وجود دارد. در واقع در تمامی حوزه ها پتانسیل بالایی وجود دارد و اگر موانع برداشته شود اقدامات بسیار بیشتری خواهیم داشت. ما سالی داشتیم که یک میلیارد دلار حاصل صادرات محصولات ثبت شده است. این عدد در سالهای گذشته به دلایلی که گفتم به ۲۰۰، ۳۰۰ میلیون دلار کاهش پیدا کرده است. این یعنی یک ظرفیت سه، چهار برابری الان در این صنعت وجود دارد.
دغدغه شما در این حوزه چیست؟
تامین شفاف مواد اولیه، مشخص شدن سرمایه در گردش و همچنین عدم اتخاذ تصمیمات خلق الساعه در این زمینه. اگر این موارد درست شود آن اتفاقی را که مد نظر ما هست رقم می زنیم .
با توجه به اتفاقات اخیر چشم اندازه شما نسبت به ماه‌های آینده در حوزه شیرینی، شکلات و بیسکوییت چگونه است؟
ما همه امیدواریم مذاکرات مثبت پیش برود و برنده-برنده برای کشور ما باشد. از اتفاقات خوب استقبال میکنیم. خوشحالیم که ضمن حفظ الزامات مذاکرات جلو می رود.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
بهمناسبت نوزدهمین سالگرد تاسیس رادیو گفت‌وگو با مهدی شهابتالی، مدیر این شبکه گفت‌وگو کردیم
در گفتوگوی اختصاصی خبرنگار روزنامه «جامجم» در بیروت با حسن عزالدین، عضو بلندپایه حزبالله و نماینده پارلمان لبنان مطرح شد
